Ας αλλάξουμε τις αξίες, τις δήθεν αντικειμενικές

Της Σταυρούλας Βαμβακά

Μια πρόσφατη έρευνα του Πανεπιστημίου Αθηνών προέβλεπε -μεταξύ άλλων- ότι, παρά την οικονομική κρίση, οι τιμές των ακινήτων δεν πρόκειται να καταρρεύσουν το 2012, εξαιτίας του χαμηλού δανεισμού των νοικοκυριών και της οικονομικής αντοχής των εργολάβων-κατασκευαστών.

Η ερευνητική ομάδα, όμως, δεν έλαβε υπόψη τις επιπτώσεις από την υπερφορολόγηση των ακινήτων, τη μείωση της ζήτησης, την συνεχιζόμενη ύφεση και το γεγονός ότι τα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος, στα οποία βασίστηκε, ποτέ δεν ήταν επίκαιρα, διότι σ’ ένα οικονομικό περιβάλλον που μεταβάλλεται ταχύτατα για να βγει το στατιστικό δείγμα χρειάζεται χρόνος.

Δεν έλαβε υπόψη επίσης την προοπτική της οικονομίας που επηρεάζει τις αξίες ακινήτων και της γης. Όταν, η Ελλάδα, από πλευράς ανταγωνιστικότητας βρίσκεται στην προτελευταία θέση παγκοσμίως, κάτω από την Κολομβία και μόλις πάνω από τη Βενεζουέλα, όταν γίνεται συζήτηση περί επιστροφής στην δραχμή, είναι δυνατόν οι εμπορικές τιμές των ακινήτων να μειώνονται ομαλά;

Ας μην είμαστε, όμως, αυστηροί. Δεν είναι η πρώτη φορά που μια έρευνα πέφτει έξω στις προβλέψεις της. Ούτε χρειάζεται να είναι κανείς ειδικός, για να καταλαβαίνει ότι τα συμπεράσματα αυτά μοιάζουν με ευσεβή πόθο όλων μας και ιδίως του τραπεζικού συστήματος. Δύο πράγματα φοβούνται περισσότερο απ’ όλα οι τραπεζίτες: πρώτον, ότι η αξία της ακίνητης περιουσίας των Τραπεζών θα μειωθεί σημαντικά και δεύτερον, ότι οι Τράπεζες θα φορτωθούν αμέτρητα ακίνητα όταν οι δανειολήπτες καταλάβουν ότι δεν τους συμφέρει να πληρώνουν τις δόσεις του στεγαστικού για ένα σπίτι που έχει χάσει πάνω από το 50% της αρχικής του αξίας. Γι’ αυτό το λόγο, σκέφτονται να επιμηκύνουν τις δόσεις έως και 100 χρόνια!

Ό,τι κινείται στην αγορά, φορολόγησέ το. Αυτό το εισπρακτικό δόγμα ακολουθείται στις περισσότερες χώρες , ανεξαρτήτως ιδεολογίας των υπουργών.

Το ακίνητο στην Ελλάδα, έχει φορτωθεί με δεκάδες φόρους ακριβώς γι αυτό. Επειδή κινείται.

Άλλωστε, η σύγκλιση των εμπορικών με τις δήθεν αντικειμενικές αξίες, μία από τις ντιρεκτίβες του μνημονίου, αποβλέπει στην αύξηση των κρατικών εσόδων. Ωστόσο, η πραγματικότητα είναι πολύ διαφορετική. Στις περισσότερες περιοχές των Αθηνών οι εμπορικές τιμές είναι κάτω των αντικειμενικών, από 10% (π.χ. Κολωνάκι) έως 40% (κέντρο Αθήνας). Επομένως, η πραγματική σύγκλιση θα πρέπει να περιλαμβάνει και μειώσεις τιμών. Ας μην ξεχνάμε ότι το Συμβούλιο της Επικρατείας γνωμοδότησε -και σωστά- ότι οι αντικειμενικές δεν πρέπει να υπερβαίνουν τις αγοραίες.

Ο φοροεισπρακτικός θεσμός που κατ΄ ευφημισμόν ονομάστηκε αντικειμενικές αξίες είναι ένα επαναλαμβανόμενο ψέμα που στο τέλος, όπως γίνεται με όλα τα ψέματα που επαναλαμβάνονται, θα πιστέψουμε ότι είναι αλήθεια. Ενισχύει την υποκρισία μεταξύ κράτους και πολιτών και την συνενοχή των εμπλεκομένων στην αγορά ακινήτων (εφορία, δικηγόροι, συμβολαιογράφοι, μεσίτες, αγοραστές, πωλητές).

Αποτελεί επίσης ένα προνόμιο του υπουργού Οικονομικών που με μια απλή υπογραφή του αλλάζει τις τιμές και μπορεί να επηρεάσει τις επενδυτικές ευκαιρίες. Το αν οι αγορές πρέπει να ελέγχονται από τις κυβερνήσεις ή να αφήνονται να λειτουργούν με βάση τους δικούς τους μηχανισμούς, είναι ένα πρόβλημα που δεν μπορεί να επιλυθεί με τρόπο που να ικανοποιεί όλους τους εμπλεκόμενους.

Πάντως, με την ευημερία να αποτελεί μια ανάμνηση, η καινούρια πραγματικότητα απαιτεί νέες ιδέες, νέες ρυθμίσεις και νέες αξίες. Νέο τρόπο σκέψης. Χρειάζεται να επανεξεταστεί όλη η πρακτική του φορολογικού συστήματος καθώς και η λογική του.

Ναι, είναι απαραίτητη η αποτελεσματικότητα των υπηρεσιών να εισπράττουν δίκαιους φόρους. Αλλά η πορεία της οικονομίας εξαρτάται από την τεχνογνωσία, την παιδεία και την ικανότητα που έχει μια κοινωνία να ανταποκριθεί στις προκλήσεις ενός ανταγωνιστικού κόσμου. Και όσον αφορά τη δική μας κοινωνία, επιπλέον καλείται να αποδείξει ότι μπορεί να αντιδράσει σε όσους επιχειρούν να την εξαπατήσουν με πολιτικές υποσχέσεις που οι προηγούμενες «αποδόσεις» τους εγγυώνται και τις μελλοντικές.

* Η κα Βαμβακά έχει σπουδάσει στην Νομική Αθηνών και είναι Broker/Owner Εταιρείας Συμβούλων Real Estate


Πηγή:www.capital.gr