Αγορά ηλεκτρισμού: Ναυάγιο με πολλά επεισόδια...

Tο κανόνι της Vivid Power. Οι στρεβλώσεις. Σωσίβιο από ΤΠΔ για τη διάσωση του ΛΑΓΗΕ.

Άλλο ένα κανόνι που αναδεικνύει τις στρεβλώσεις της αγοράς λιανικής στο ρεύμα, μαζί με τις ευθύνες του εποπτεύοντος υπουργείου Περιβάλλοντος αποτέλεσαν οι τίτλοι τέλους που έθεσε λόγω χρεών η βουλγαρική εταιρεία εμπορίας ηλεκτρισμού Vivid Power.

Κανόνι που επισφραγίζει τα προβλήματα σε μία νεκρή, ουσιαστικά, αγορά μετά και τον προαναγγελθέντα θάνατο των Energa και Hellas Power που ήλεγχαν μερίδιο 8% της αγοράς, αποτελώντας επί της ουσίας τον μοναδικό ανταγωνισμό για την ΔΕΗ που ελέγχει το 91%. Όλες μαζί οι μικρότερες εταιρείες ελέγχουν το 1%.

Το φέσι των 13 εκατ. ευρώ

Η Vivid Power EAD απέκτησε άδεια προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας για την ελληνική αγορά στα τέλη του 2007 για να αγοράζει ενέργεια από το ελληνικό σύστημα και να πραγματοποιεί εξαγωγές προς την Τουρκία.Η άδεια αυτή τροποποιήθηκε μόλις τον περασμένο Δεκέμβριο μετά από αίτηση, λόγω αλλαγής στη μετοχική της σύνθεση. Με βάση την τελευταία έγκριση της 15ης Δεκεμβρίου, η Vivid Power διαθέτει εξαετή άδεια εμπορίας για ενέργεια ισχύος 100MW.

Παρά τον συναγερμό που σήμανε σε ΡΑΕ και ΥΠΕΚΑ, όταν κατέστησαν ληξιπρόθεσμες οφειλές ύψους 5 εκατ. στα τέλη Μαρτίου, και τις συνακόλουθες εκκλήσεις των αρμόδιων αρχών για καταβολή των οφειλών, η εταιρεία τέθηκε, μετά το πέρας της τελευταίας διορίας που δόθηκε για την Παρασκευή, εκτός αγοράς. Έτσι αυτόματα καθίστανται ληξιπρόθεσμες όλες οι οφειλές της που υπολογίζεται ότι ξεπερνούν τα 13 εκατ. ευρώ προς το ΛΑΓΗΕ. Αντίστοιχα το χρέος προς το διαχειριστή ΑΔΜΗΕ είναι μικρότερο και υπολογίζεται σε περίπου 1,5 εκατ. ευρώ.

Οι στρεβλώσεις

Η αγορά λιανικής, που μετά από τρία περίπου χρόνια λειτουργίας παρουσιάζει δείγματα κατάρρευσης, έχοντας εξαρχής στηριχθεί στα "πήλινα πόδια" πάμπολλων στρεβλώσεων.

Ποιες είναι αυτές ; Αφορούν καταρχήν στην αγορά χονδρικής που επηρεάζει άμεσα τη λιανική, καθώς οι δύο τιμές δεν συνδέονται, δηλαδή οι μεν πρώτες καθορίζονται από το κόστος, ενώ οι δεύτερες είναι ρυθμιζόμενες από την εκάστοτε ηγεσία του υπ. Περιβάλλοντος-Ενέργειας.

Έτσι, όσο φουσκώνει η τιμή της χονδρεμπορικής από τους φόρους (ΕΦΚ στο αέριο, αύξηση των φόρων σε μαζούτ και ντίζελ, επιβολή τέλους λιγνίτη), και όσο υπάρχουν στρεβλώσεις σαν το μέτρο του μηχανισμού ανάκτησης κόστους συν 10%, η αγορά της λιανικής θα παραπαίει. Και αυτό σημαίνει ότι δύσκολα θα μπορεί κάποιος να δραστηριοποιηθεί στο χώρο και να ανταγωνιστεί τη ΔΕΗ, αν δεν διαθέτει ο ίδιος δικές του μονάδες, ώστε να ελέγχει το κόστος του, και να ισοφαρίζει τις απώλειες της λιανικής από την παραγωγή, κ.ο.κ.

Και ας έχει κάνει πλήθος παρεμβάσεων προς τις ηγεσίες του υπουργείου την τελευταία 2ετία η ΡΑΕ, ζητώντας πότε τη σύνδεση της αγοράς χονδρικής με την αγορά λιανικής (ουδέποτε έγινε), πότε το να μπει φρένο στις εικονικές προσφορές ρεύματος στη χονδρική που διατηρούσαν τεχνητά χαμηλές τις τιμές, και πότε την απόσυρση της επιβολής φόρων στο ρεύμα (ΕΦΚ στο φυσικό αέριο, ειδικό τέλος ακινήτων), αποτέλεσαν "φωνή βοώντος" για τις αρμόδιες αρχές που δεν κινήθηκαν για την αποφυγή της κατάρρευσης.

Σωσίβιο από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων;

Η κατάσταση από τη γνωστή αδυναμία του ΛΑΓΗΕ να αποπληρώσει τους παραγωγούς ηλεκτρισμού, έχει οδηγήσει συνολικά το σύστημα στα όριά του. «Σωσίβιο» στην αγορά ενέργειας που κινδυνεύει με κατάρρευση εξαιτίας της έλλειψης ρευστότητας θα δώσει το δάνειο από το Tαμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, ύψους 400 εκατ. ευρώ, το οποίο θα δοθεί στον ΛΑΓΗΕ (Λειτουργός Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας) με εγγύηση μελλοντικά έσοδα από την πώληση δικαιωμάτων ρύπων.

Ωστόσο ακόμη και μετά την ψήφιση του σχετικού άρθρου, και παρά τους φόβους πως το σύστημα δεν θα αντέξει για πολύ καιρό ακόμη ακόμη δεν έχει καταστεί εφικτή η δανειοδότηση, καθώς ανέκυψαν και νέα προσκόμματα , γραφειοκρατικής φύσης.

Υπενθυμίζεται ότι στο νομοσχέδιο για το Ήλιος είχε περιληφθεί άλλη ρύθμιση που καθόριζε ότι από το 2013 έως το 2015 όλο το έσοδο από τις δημοπρασίες ρύπων θα πηγαίνει στον ειδικό λογαριασμό για τα ΑΠΕ απευθείας χωρίς υπουργικές αποφάσεις ή άλλη παρέμβαση.

Πάντως, η λύση είναι προσωρινή, επισημαίνει σχετική μελέτη. Αιτίες, η ένταξη φωτοβολταϊκών στο ηλεκτρικό σύστημα, καθώς το «τέλος ΑΠΕ» δεν μπορεί να καλύψει τις εγγυημένες τιμές για την παραγόμενη πράσινη ενέργεια και οι ληξιπρόθεσμες οφειλές ρεύματος, οι οποίες έχουν εκτιναχθεί.

Πηγή