Στεγαστικά: Το σχέδιο-ανάσα για δανειολήπτες

της Αναστασίας Παπαϊωάννου

Σχέδιο που θα προσφέρει βαθιά ανάσα σε περίπου 60 με 70 χιλιάδες νοικοκυριά, με στεγαστικά δάνεια, που δεν εξυπηρετούνται, και θα προφυλάξει την αγορά ακινήτων από πιθανό κραχ, λόγω μαζικών πλειστηριασμών, επεξεργάζονται τρόικα και τράπεζες.

Την ώρα που τα κόμματα εξαντλούν τις προτάσεις τους, για το θέμα, σε προεκλογικές κορώνες, ασφαλείς πληροφορίες αναφέρουν ότι οι τράπεζες, σε συνεργασία με την τρόικα, επεξεργάζονται σχέδιο ενοικίασης για 3 χρόνια των κατασχεμένων ή υπό κατάσχεση σπιτιών.

Το σχέδιο αναμένεται να είναι έτοιμο για τεθεί σε εφαρμογή, μετά την ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών τραπεζών, προς το τελευταίο τρίμηνο του 2012. Η εφαρμογή του μέτρου θα αφορά μόνο στα δάνεια, που δεν εξυπηρετούνται και θα οδηγήσει σε μερική διαγραφή του δανείου και σε άτυπη αναστολή των πλειστηριασμών για το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.

Η εκρηκτική αύξηση του αριθμού των δανειοληπτών στεγαστικών δανείων, που αδυνατεί να πληρώσει, έστω και ένα ευρώ, έχει απασχολήσει, σύμφωνα με πληροφορίες, απανωτές συναντήσεις του κλιμακίου στελεχών της τρόικας, που ασχολείται με το τραπεζικό σύστημα, με τα αρμόδια στελέχη των ελληνικών τραπεζών.

Από την πλευρά των πιστωτών προτάθηκε, όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, να υπάρξει σχέδιο αντιμετώπισης των περίπου 70.000 στεγαστικών δανείων, που δεν αποπληρώνονται, ανάλογο με αυτά που υιοθετήθηκαν στις ΗΠΑ και στην Ισπανία, προσαρμοσμένο, ωστόσο, στα ελληνικά δεδομένα.

Το σχέδιο προβλέπει όσα σπίτια έχουν αγορασθεί, με στεγαστικό αξίας κατά μέσο όρο 100.000-150.000 ευρώ και δεν αποπληρώνονται (έχουν κατασχεθεί από την τράπεζα ή βρίσκονται ένα βήμα πριν από την κατάσχεση) να ενοικιασθούν στους μέχρι πρότινος ιδιοκτήτες τους, για τα επόμενα 3 χρόνια.

Εν συνεχεία θα δίνεται η δυνατότητα στον ενοικιαστή (πρώην ιδιοκτήτη-δανειολήπτη) να αγοράζει εκ νέου το σπίτι με νέο δάνειο. Το ενοίκιο που θα καταβάλλει ο ενοικιαστής θα προσδιορίζεται, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, με βάση τις τρέχουσες τιμές της αγοράς (ανάλογα την περιοχή). Δεν αποκλείεται, δε, προκειμένου να είναι πιο ελκυστικό το ενοίκιο να είναι μειωμένο κατά 20% σε σχέση με το μέσο όρο της περιοχής.

Με την πάροδο των 3 ετών, η τράπεζα θα δίνει τη δυνατότητα στον ενοικιαστή (πρώην ιδιοκτήτη-δανειολήπτη) να επαναγοράσει το ακίνητο με νέο στεγαστικό δάνειο προσαρμοσμένο στην αξία, που θα έχει το ακίνητο τότε.

«Ένα σπίτι αξίας π.χ. 100.000 ευρώ, το οποίο αγοράσθηκε πριν μερικά χρόνια όταν δεν υπήρχε ίχνος προβλημάτων στην αγορά, με δάνειο 80.000 ευρώ (το υπόλοιπο ήταν συμμετοχή του ιδιοκτήτη), σήμερα η αξία του έχει πέσει στο 80% και αναμένεται να φθάσει το 50%. Για το λόγο αυτό και εφόσον η τράπεζα θα προσαρμόσει το παλαιό δάνειο των 80.000 ευρώ στα 50.000 ευρώ», αναφέρεται χαρακτηριστικά.

Διαγραφή και αναστολή πλειστηριασμών

Η αναμενόμενη επαναγορά του ακινήτου από τον πρώην ιδιοκτήτη και υποψήφιο ενοικιαστή, οδηγεί επί της ουσίας σε μερική διαγραφή χρεών κατ' αποκλειστικότητα για την συγκεκριμένη κατηγορία δανειοληπτών αλλά και σε αναστολή των πλειστηριασμών για τουλάχιστον τρία χρόνια.

Προϋπόθεση βέβαια είναι ο πρώην ιδιοκτήτης να είναι σε θέση μετά από τρία χρόνια, όταν όλοι ευελπιστούν ότι η ελληνική οικονομία θα έχει μπει σε τροχιά ανάπτυξης, να μπορεί να εξυπηρετήσει το νέο «κουρεμένο» στεγαστικό δάνειο.

Από την πλευρά τους οι τράπεζες με το μέτρο αυτό ελπίζουν ότι στο τέλος της κρίσης «δεν θα μείνουν με χιλιάδες ακίνητα στο χέρι, τα οποία δεν θα μπορούν εύκολα να πουλήσουν ενώ δεν θα εγγράψουν ζημιές εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ. Αντίθετα, οι ζημιές από το μέρος της διαγραφής θα είναι πολύ μικρότερες και θα συνεχισθεί η σχέση τους με τον δανειολήπτη».

Έκρηξη στην καθυστέρηση εξυπηρέτησης μηνιαίων δόσεων

Μπορεί περίπου 70.000 οφειλέτες να έχουν εγκαταλείψει το στεγαστικό τους δάνειο, στην ζοφερή εικόνα όμως έρχονται να προστεθούν δύο ακόμη επίφοβες ομάδες: Πρώτον, περίπου 45.000-50.000 δανειολήπτες στεγαστικού δηλώνουν ήδη αδυναμία πληρωμής των μηνιαίων δόσεων, καθυστερώντας για 3 με 4 μήνες.

Πρόκειται, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις για μία κρίσιμη μάζα, η οποία «ανά πάσα στιγμή και εφόσον η οικονομική κατάσταση δυσκολέψει ακόμη περισσότερο μπορεί να περάσει στην σφαίρα της μόνιμης αδυναμίας αποπληρωμής του δανείου».

Το αντίδοτο, προς το παρόν, στην εν λόγω αδύναμη οικονομικά ομάδα δανειοληπτών είναι οι συνεχείς ρυθμίσεις και ευνοϊκές εξυπηρετήσεις επί τους δανείου. Το φαινόμενο όμως της καθυστέρησης στην καταβολή δόσεων για 3 με 4 μήνες παρατηρείται με αμείωτο ρυθμό τους τελευταίους 10 μήνες.

Η μείωση μισθών, συντάξεων και οι ξέφρενοι φόροι - που έχουν αποκτήσει μόνιμο χαρακτήρα - δημιουργούν και μία ακόμη εστία φωτιάς στα στεγαστικά δάνεια: Πρόκειται για περίπου 50.000 δανειολήπτες που σημειώνουν καθυστέρηση στην καταβολή των μηνιαίων δόσεων για 1 με 2 μήνες και αποτελούν το φαινόμενο της τελευταίας στιγμής, δηλαδή παρατηρείται εδώ και τέσσερις μήνες.

Κι εδώ το αντίδοτο είναι η ρύθμιση με την διαφορά ότι δε διαφαίνεται, με βάση το εισόδημά τους και εκτός απρόοπτου, ότι θα υποστούν ισχυρό μελλοντικό οικονομικό πλήγμα.


Πηγή